วัดชัยพระเกียรติ ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมืองเชียงใหม่ วัดชัยพระเกียรติตั้งอยู่เลขที่ 90 ถนนราชดำเนิน ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
เดิมทีชื่อวัดชัยผาเกียรติ เป็นอารามของนครเชียงใหม่มาตั้งแต่โบราณกาลในรัชสมัยพระเจ้าเมกุฏิ วิสุทธิวงศ์ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ส่วนพระประธานในวิหาร ขุนนางพม่าได้มีศรัทธาสร้างไว้ โดยใช้ศิลปะล้านนา ในช่วงล้านนาอยู่ในปกครอง
วัดชัยพระเกียรติ เดิมชื่อวัดชัยผาเกียรติ เป็นพระอารามของนครเชียงใหม่มาแต่โบราณกาล ในรัชสมัยของพระเจ้าเมกุฏิ วิสุทธิวงศ์ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ส่วนการสร้างวัดและพระประธานในวิหาร พระมหาเทวีจิระประภา ทรงสร้างเพื่อเป็นอนุสาวรีย์ถวายแด่ สมเด็จพระชัยราชาธิราช กษัตริย์ในวงศ์สุวรรณภูมิ ซึ่งปกครองกรุงศรีอยุธยาระหว่าง พ.ศ.2081 ถึง พ.ศ.2088 น้ำหนักที่หล่อพระพุทธรูปองค์นี้มีอยู่ 5 ตื้อ ตื้อ 1 เท่ากับ 10 โกฏิ น้ำหนักทอง 5 ตื้อ เท่ากับ 50 โกฏิ จึงเรียกพระนามว่า “พระเจ้า 5 ตื้อ” ตามหลักฐานจารึกที่ฐานพระว่าสร้างเมื่อจุลศักราช 920 ตรงกับ พ.ศ.2101
อักษรพม่าจารึกไว้ว่า ศักราช 927 ขึ้น 13 ค่ำ วันพุธตอนบ่ายอังคารและศุกร์อยู่ในฤกษ์ที่ 4 ดิถี 11 เจ้าไชยยะสรัพศาจาผัน ณ มหานครเชียงใหม่ ผู้เป็นข้าหลวงในเจ้าช้างเผือก เจ้าหอคำมหาธรรมราชาเจ้าชีวิต มีความประสงค์ให้มีสิ่งสักการบูชาสำหรับคนและเทวดา และพรหม ตลอด 5000 พรรษาของพระศาสนา วันศักดิ์สิทธิ์จึงรวบรวมเอาบรรดาพระพุทธรูปแตกหัก นำมาหล่อเป็นพระพุทธรูปทองสัมฤทธิ์ ชื่อว่าพระพุทธรูปเมืองราย หรือพระพุทธรูปห้าตื้อ ผู้ใดสักการบูชากราบไหว้ จะคุ้มครองรักษาให้มีชัยชนะในการทั้งปวงแลฯ
ลักษณะความสำคัญ/จุดเด่น
โบราณวัตถุสถาน
1. วิหาร เป็นวิหารที่สร้างขึ้นมาทดแทนของเดิมที่ผุพังไป เป็นทรงพื้นเมืองหน้าบันทำเป็นลายพันธุ์พฤกษา ประดับด้วยช่อฟ้า ใบระกาและหางหงส์ทำเป็นรูปพญานาค ซุ้มประตูทางเข้าวิหาร บานประตูลงรักปิดทองทำเป็นรูปเทวดายืน
2. เจดีย์ ประกอบด้วยฐานเขียงสี่เหลี่ยม รองรอบฐานบัวลูกแก้วสี่เหลี่ยมย่อเก็จถัดไปขึ้นไปเป็นชั้นมาลัยเถาเหลี่ยมซ้อนกัน 5 ชั้น รับองค์ระฆังกลม บัลลังก์ย่อเหลี่ยม ปล้องไฉน ปลียอด และฉัตร ซึ่งเป็นเจดีย์ทรงลังกา
“พระพุทธเมิงราย” รู้จักกันทั่วไปในชื่อ “พระเจ้าห้าตื้อ” หล่อด้วยโลหะผสมทองหนัก 5,000 กิโลกรัม ประทับอยู่ในซุ้มโขง ชื่อ “พระเจ้าห้าตื้อ” นั้นมาจากน้ำหนักขององค์พระที่หนัก 5 ตื้อ (1 ตื้อ เท่ากับ 1,000 กิโลกรัม) ที่ฐานพระเจ้าห้าตื้อมีจารึกอักษรพม่า ส่วนด้านหลังเป็นอักษรธรรมล้านนา เชื่อกันว่าผู้ใดมาสักการะกราบไว้พระเจ้าห้าตื้อ จะรอดพ้นจากภัยอันตรายต่างๆ และมีชัยในสิ่งที่สมหวังทุกฝาผนังพระวิหารมีภาพจิตรกรรมเรื่องราวจากชาดก
อ้างอิง หนังสือ นำเที่ยวเชียงใหม่-ลำพูน โดย สงวน โชติสุขรัตน์
